سطح ایستابی(Water Table)
تعریف سطح ایستابی: مکان هندسی نقاطی است که در آن ها آب زیرمینی تحت فشاری برابر ۱ اتمسفر است.
شرایط زیر در رابطه با سطح ایستابی و سفره آب زیرزمینی وجود دارد.:
- در نبود جریان آب زیرزمینی، سطح ایستابی به صورت تخت (flat) است.
- شیب دار بودن سطح ایستابی نمایانگر وجود جریان آب زیرزمینی است.
- زون های خروجی و تخلیه آب زیرزمینی معمولاً در نقاط با وضعیت توپوگرافی پست می باشند.
- سطح ایستابی معمولاً همان شکل عمومی سطح توپوگرافی را دارد.
- عموماً آب زیرزمینی از نواحی با توپوگرافی بیشتر به سمت نواحی پست تر توپوگرافیکی جریان پیدا می کند.
- در زون اشباع به خاطر وزن آب فوقانی، فشار سیال بیشتر از فشار اتمسفر است.
نمایی از سطح ایستابی و چاه های مشاهده ای
برای تشخیص سطح ایستابی آب زیرزمینی دو روش معمول وجود دارد:
- استفاده از چاهک های مشاهده ای (observation well)
- استفاده از پیزومتر (piezometer)
چاهک مشاهده ای
تعریف سازمان مدیریت و برنامه ریزی از چاهک مشاهده ای: کلیه چاه هایی که در مناطق مناسب آبخوان حفر و از آن ها برای اندازه گیری سطح آزاد آب زیرزمینی و نوسانات آن استفاده می شود، صرف نظر از قطر و وجود یا عدم وجود لوله جدار، چاهک مشاهده ای نامیده می شود. از چاهک های مشاهده ای نمی توان در کوتاه مدت جهت تعیین حرکت آب زیرزمینی استفاده کرد.
نمایی از چاهک مشاهده ای
در اراضی وسیع برای حفر چاهک های مشاهده ای باید منطقه را شبکه بندی کرده و در محل هر یک از گره های شبکه یک چاهک مشاهده ای حفر کرد. تعداد چاهک های مشاهده ای باید مناسب باشد؛ بسته به اهمیت موضوع می توان از تعداد مختلفی چاهک استفاده کرد. به علاوه هنگامی که می خواهیم در مطالعات و ترسیم خطوط هم پتانسیل آبهای زیرزمینی کل مساحت آبخوان را تحت پوشش قرار دهیم نیز تعداد این چاه ها مهم است. برای یک مطالعه دقیق نباید فاصله این چاه ها از ۲ کیلومتر بیشتر باشد. در یک شبکه منظم که سطح آن ۴ کیلومتر مربع است، یک عدد چاهک مشاهده ای قرار می گیرد. ممکن است به خاطر مسائل توپوگرافی نتوانیم این چاه ها را در شبکه های منظم قرار دهیم؛ باید سعی شود تا آن جا که ممکن است شبکه منظم باشد (مساحت پلیگون ها خیلی اختلاف نداشته باشد).
معمولاً با حفر چند چاهک مشاهده ای امکان این که بتوانیم سطح ایستابی را تشخیص بدهیم وجود دارد و نیازی به ایجاد شبکه نیست.
معمولاً آن چه توسط چاهک های مشاهده ای اندازه گیری می شود، تغییرات فصلی(یا سالانه) سطح ایستابی است. برای این کار می توان از چند ایستگاه یا چاه شاخص استفاده نمود که چاهک هایی ساده با قطر ۸ تا ۱۰ سانتی متر هستند. یک لوله ساده که دارای قطر ۲.۵ تا ۵ سانتی متر است و جدار آن سوراخ دار است در این چاهک قرار می گیرد و در اطراف آن شن ریخته می شود تا چاهک پر شود و سپس سطح آب در داخل لوله اندازه گیری می شود.
نظرات شما عزیزان:
|
خبرنامه وب سایت:
آمار
وب سایت:
چاهک مشاهده ای در مطالعات سطح ایستابی آبهای زیرزمینی
نويسنده: 
